Coworking to coraz bardziej popularny styl pracy w Polsce. Skupia ludzi, którzy mogliby pracować w domu, ale wolą spotkać się z innymi skupionymi na pracy ludźmi i jednocześnie budować prestiż wśród klientów na lokalizacji „biura” czy nowoczesnym dizajnie przestrzeni coworkingowej. Czym jest coworking? Jakie są jego wady i zalety? Polskie coworkingi przebadała menadżerka z O4 Coworking, Marta Moksa, a przytoczone niżej wyniki opublikowała w raporcie „Coworking w Polsce. 2018”.
Czym jest coworking?
Coraz więcej osób pracuje zdalnie – z domu czy z kawiarni. Takie miejsca nie zawsze sprzyjają skupieniu, dlatego coraz popularniejszy staje się coworking. Jest to styl pracy polegający na tym, że ludzie z różnych firm i branż stanowią jedną społeczność wypełniającą „wspólne” biuro. Każdy pracuje nad własnymi projektami, z własnymi klientami, ale jednocześnie nie jest osamotniony. Wokół, przy innych biurkach, pracują inni ludzie, którzy służą żartem i rozmową podczas przerw. Wspólnie korzysta się również z zaplecza socjalnego, itp. W przestrzeniach coworkingowych biurko można wynająć i ustawić swoje zdjęcia czy materiały do pracy, jednak można również skorzystać z biurek dostępnych „na jeden raz”. Przestrzenie coworkingowe często dysponują także salkami do spotkań, które można rezerwować na rozmowy z klientami.
Kto i dlaczego korzysta z przestrzeni coworkingowych?
Nie wszyscy mają możliwość pracy „z domu”, choć liczba osób pracujących w ten sposób się powiększa. Z przestrzeni coworkingowych korzystają głównie freelancerzy, startupy czy przedsiębiorcy przyjezdni pracujący zdalnie.
Jak już wspomniałam, coworking jest odpowiedzią na jeden z najważniejszych problemów społecznych czasów współczesnych – samotność. Dla ludzi pracujących w domu jedynymi towarzyszami są zwykle ewentualne zwierzęta i kubek kawy – lub wręcz odwrotnie – hałasujący domownicy i sąsiedzi. Korzystając z coworkingu, freelancerzy otoczeni są ludźmi, którzy przyszli do tego miejsca w tym samym celu – praca i skupienie. Co więcej, przestrzenie coworkingowe często charakteryzuje prestiżowa lokalizacja, wyposażenie w potrzebne urządzenia biurowe (drukarkę czy niszczarkę) oraz nowoczesny i wygodny wystrój wnętrz. Dzięki temu, członkowie coworkingów nie muszą się wstydzić bałaganu w domu, tylko zapraszają klientów do eleganckiego biura. Dużą zaletą coworkingu jest również zastosowanie zasady work-life balance, co w przypadku pracy w domu jest wyjątkowo trudne do osiągnięcia. Polacy bardzo wysoko cenią lokalizację – wybierają te przestrzenie coworkingowe, które są blisko domu, miejsca zakupów czy szkoły ich dzieci.
Rynek coworkingowy w Polsce
W Polsce coworking dopiero zdobywa popularność. W całym kraju takich miejsc, które same siebie nazywają przestrzeniami coworkingowymi, jest około 200. Połowa z nich deklaruje, że stanowi także inkubator, miejsce wydarzeń i szkoleń, a także społeczność (na świecie taka funkcja towarzyszy 80% przestrzeni coworkingowych). 68% coworkingów działa dłużej niż 2 lata, a 12% krócej niż rok. Zazwyczaj przestrzenie coworkingowe znajdują się w dużych miastach – powyżej 500 tys. mieszkańców (54%). Prawie 70% coworkingów ma powierzchnię mniejszą niż 300 m² i mieści 30 stanowisk pracy. Jedynie 7% mogło zaoferować ponad 100 biurek i miało powierzchnię większą niż 1000 m². 76% coworkingów zrzesza mniej niż 30 przedsiębiorców. Włodzimierz Korza, właściciel Coworkingu Leszno, mówi, że opłacalność małych coworkingów to utrzymywanie stosunku 50:50 – połowy biurek wynajętych na stałe i połowy biurek „lotnych”.
Polski coworking bardziej podobny do coworkingów azjatyckich niż europejskich
Co może się wydawać zaskakujące, polskie coworkingi bardziej przypominają te azjatyckie niż europejskie. Głównymi problemami polskich coworkingów są kwestie rentowności i rekrutacji zespołu, natomiast coworkingi Europy Zachodniej debatują nad zmniejszeniem śladu węglowego i rozwojem osobistym członków. W Polsce, podobnie jak w Azji, wolimy intymność (osobne biurka) niż długie ławy, przy których są stanowiska komputerowe.
Dlaczego Polacy zakładają i prowadzą przestrzenie coworkingowe?
Właściciele coworkingów w ankietach wskazywali, że zaczęli je prowadzić, ponieważ zafascynowała ich ta idea, która wydawała się także celnym pomysłem na biznes. Przeważa wśród nich optymistyczna wizja przyszłości – wzrost popularności tego trendu i zwiększenie liczby klientów. 60% badanych czuje się odpowiedzialnymi za podnoszenie atrakcyjności okolicy. Dane światowe mówią jednak, że prowadzenie przestrzeni coworkingowych można określić jako styl życia, ale nie dochodowe zajęcie. Polskie coworkingi w bardzo małym stopniu, na tle coworkingów zagranicznych, korzystają ze środków unijnych czy innych dotacji. Po części wynika to również z tego, że w poprzednim okresie finansowania uzyskanie w ten sposób środków nie było zbyt łatwe (wysokie kryteria), a w obecnym okresie dofinansowań na tego typu inwestycje brakuje.
Problemy, które nie pozwalają polskiemu coworkingowi się rozwijać
Przede wszystkim, coworking to mało znana w Polsce idea. By znaleźć nowych klientów i szanse na otwarcie kolejnych placówek istniejące coworkingi muszą edukować społeczeństwo, a zwłaszcza środowisko przedsiębiorców, czym jest i co daje coworking. Poważną konkurencję stanowi praca w domu, bibliotekach czy innych ogólnie dostępnych darmowych miejscach pracy z komputerem. 39% menadżerów coworkingów jako konkurencję wskazało także inkubatory przedsiębiorczości. Co więcej, prowadzenie szkoleń i eventów jest raczej nieopłacalne – w Polsce bardzo dużo tego typu wydarzeń jest bezpłatnych i konkurencyjnych dla tych organizowanych przez coworkingi…
Coworking wydaje się dobrym pomysłem dla osób pracujących zdalnie. Pozostaje pytanie czy faktycznie idea stanie się bardziej popularna (może dzięki temu artykułowi 😉 ) i odniesie sukces, a polskie coworkingi, zamiast rozmawiać o rentowności, będą dyskutować o rozwoju osobistym swoich członków.