Miasto przyjazne to przestrzeń tworzona przez mieszkańców. Światowe metropolie są miejscem innowacji społecznych. Wystarczy podać przykład Meatpacking District na Manhattanie – zrewitalizowanej przestrzeni postindustrialnej, dziś tętniącej życiem destynacją zakupów, spotkań i spędzania wolnego czasu.
W pogoni za zagranicznymi metropoliami
Polskie miasta coraz dynamiczniej ewoluują w kierunku zagranicznych benchmarków, czego najlepszym przykładem jest realizacja budżetów partycypacyjnych. Oprócz propozycji praktycznych – modernizacji infrastruktury, doposażenia placówek edukacyjnych czy tworzeniu przestrzeni zielonej – pojawiają się inicjatywy zachęcające do aktywności i tworzenia więzi społecznych.
Chcesz zmian – daj pomysł
Zgłaszane są projekty centrów aktywności lokalnej, klubów, siłowni na świeżym powietrzu i rozwoju infrastruktury rowerowej. Krótko mówiąc – jeśli oczekujemy pozytywnej zmiany, bo w naszym otoczeniu, dzielnicy brakuje istotnych dla nas funkcji, to sami powinniśmy wyjść z odpowiednią inicjatywą, ba nie poprzestawać tylko na samym pomyśle, ale brać również aktywny udział w etapie projektowania.
5 kluczowych aspektów przy projektowaniu przyjaznej przestrzeni miejskiej:
- Otwartość / dostępność – z samej definicji przyjazne miejsce powinno być dostępne. W sensie podstawowym to znaczy widoczne, do którego łatwo dotrzeć i bezpłatne. W głębszym znaczeniu, to przestrzeń dostosowana do potrzeb osób niepełnosprawnych, dla rodziców z dziećmi lub osób starszych.
- Funkcjonalność – mieszkańcy nie oczekują już „sztuki dla sztuki”, przestrzeń miejska musi zapewniać możliwość odpoczynku, rozrywki, aktywności fizycznej.
- Bezpieczeństwo – czy to projektując rozwiązania infrastrukturalne, czy place zabaw i siłownie plenerowe, czy inne miejsca mające stanowić miejsca spotkań i aktywności mieszkańców, należy zapewnić bezpieczeństwo użytkowania.
- Zrównoważony transport – unijne rozwiązania dot. kierunku rozwoju miast zmierzają w stronę ograniczenia ruchu samochodowego w centrach miast. Mieszkańcy poprą tego typu rozporządzenia, jeśli zapewniona zostanie odpowiednia infrastruktura środków transportu publicznego i rowerowego. Projektując przestrzeń publiczną, warto z góry brać pod uwagę takie aspekty jak parking i stacje naprawcze dla rowerów. Infrastruktura drogowa powinna uwzględniać zatokę autobusową, kontra pas lub ścieżkę rowerową.
- Design – jeśli coś jest robione od podstaw specjalnie dla nas – mieszkańców – to chcemy, aby było to ładne i zachęcające do skorzystania.
Przykładowe, przyjazne przestrzenie na świecie:
- Leefstraten (Żyjąca Ulica), projekt zmiany ulic Gandawy w tymczasowe parki wiosną.
Od 2013 roku część ulic Gandawy wiosną zmienia się w tymczasowe parki, plenery dla pikników i animacji dla dzieci. Jezdnia wyłożona zostaje sztuczną trawą i obstawiona donicami z roślinnością oraz ławkami i stołami piknikowymi, a parkingi zamieniają się w tymczasowe bary. Eksperymentalny projekt trwa 10 tygodni (maj – lipiec).
źródło: http://www.miasto2077.pl/przyszla-wiosna-wiec-gandawa-zmieni-sie-w-park/
- Impulse – muzyczne huśtawki na ulicach Montrealu
Kilkadziesiąt huśtawek, które świecą i grają, tworzy interaktywną instalację na ulicach Montrealu. Ruch napędza wideoprojektor, emitujący na pobliskiej elewacji animacje. Projekt został opracowany przez CS Design i Toronto, w ramach 6 edycji imprezy Luminothérapie. Instalacja była dostępna dla publiczności do 31 stycznia 2016 r. W Polsce, na warszawskim
Krakowskim Przedmieściu mamy, grające utwory Chopina ławki, ale, co ciekawe, jednym z projektów budżetu partycypacyjnego stolicy w ubiegłych latach były podwieszane na wysokości Cypla Czerniakowskiego, pod Mostem Łazienkowskim, huśtawki.
źródło: http://www.coolhunters.pl/impulse-swiecace-muzyczne-hustawki-na-ulicach-montrealu
- Parklet w Gdyni
Mieszkańcy Gdyni zdecydowali się przeznaczyć część środków z budżetu partycypacyjnego na stworzenie miejsc odpoczynku. Projekt „Usiądź na Starowiejskiej! Premiera małej architektury na najstarszej ulicy Gdyni” promowało Stowarzyszenia Starowiejska. Dwa miejsca parkingowe zostaną zastąpione siedziskami i roślinnością.
źródło: Parklet „Usiądź na Starowiejskiej”, Stowarzyszenie Starowiejska.
- Miejski podwórzec – Woonerf dla Łodzi
W ramach budżetu obywatelskiego zrealizowano przekształcenie ulicy 6-go Sierpnia w Łodzi w strefę o ograniczonym ruchu kołowym, dostępną głównie dla pieszych. Zmieniono nawierzchnię, posadzono drzewa, krzewy i kwiaty, pojawiła się mała architektura miejska – ławki, stojaki dla rowerów, uliczny zegar i parking samochodowy. Idea rozwija się – w kolejnych edycjach budżetu obywatelskiego w Łodzi zgłaszane są kolejne lokalizacje pod woonerfy.
źródło: UMŁ/Zarząd Dróg i Transportu w Łodzi